ناکارآمدی مدیران متولی طبیعت، علت تصرف "دماوند" و "آق مشهدها" است

تاریخ درج خبر :۱۳۹۹/۵/۹

 پروفسور علی یخکشی فوق دکترای "سیاست ومدیریت منابع طبیعی"، بنیانگذار دانش محیط زیست در دانشگاه های ایران و عضو سابق هیات علمی دانشگاه "گوتینگن" آلمان که چند ماهی است برای معالجه به آلمان سفر کرده است در یک گفت وگوی تلفنی با اسکان درباره حوادث پیش آمده چند روز اخیر در حوزه تصرف بخش هایی از جنگل ها و منابع ملی و طبیعی نظر داد.


او گفت:« اینکه یک نفر برای 5600 هکتار جنگل، سند مالکیت وقفی می گیرد و یا یک سازمان، بخشی از دماوند را به نام خود وقف می کند نشان دهنده ضعف سازمان متولی و ناکارآمدی مدیران آن است. ما در سازمان متولی جنگل و محیط زیست، بحران مدیریت داریم و مدیران، بیشتر دغدغه حفظ میز  وملاحظه پُست ومقام خود را دارند تا حفاظت ازمنابع ملی و جنگل؛ چون اغلب آنها نه تخصص دارند و نه دغدغه حفاظت از منابع طبیعی؛ یک مدرکی دارند و یک پُستی گرفته اند. برای همین در برابر متصرفان و مدعیان مالکیت منابع ملی، عکس العمل مناسبی از خود نشان نمی دهند و به راحتی زیر بار تصرف می روند.»

 

برنده جایزه تندیس طلایی محیط زیست افزود:« خبر نگران کننده و حیرت آور تصرف "آقمشهد" و "دماوند" با نام وقف را از تلویزیون آلمان شنیدم. این موضوع در عرصه جهانی به اعتبار ایران خدشه وارد می کند و مسوولان باید به طور جدی این مشکل را حل کنند.»

 

پروفسور یخکشی که کاشت ۶۰ هکتار جنگل در ایران را در کارنامه خود دارد به اسکان گفت:« ما کشوری هستیم که "نخستین منطقه حفاظت شده جهان" را داشته ایم، وقتی خشایارشاه در راه جنگ با یونان به جنگل های ارزشمند آسیای صغیر رسید، آن جنگل ها توجهش را جلب کرد. همانجا گارد سلطنتی خود را مامور حفاظت از آنها کرد و در حالی که وظیفه آنها حفاظت از شاه و درباریان بود به آنها دستور داد که پس از آن، از منطقه فوق محافظت کنند. همچنین کوروش و داریوش نیز در روز درختکاری، درخت می کاشتند و این رسوم در ایران باستان بسیار بااهمیت بوده است. حتی کوروش مهمان های خارجی خود را به بازدید از جنگل ها می برد و برای حفاظت از آنها به مهمانانش فخر می فروخت.»

 

عضو هیات مدیره "جامعه جهانی محققان جنگل ومحیط زیست" همچنین با تاکید بر اینکه ایرانیان برای اولین بار مفهوم "توسعه پایدار" را درک و به آن عمل کردند گفت:« می گویند انوشیروان پادشاه ساسانی از جایی عبور می کرد که پیرمردی 70 ساله مشغول کاشت درخت بود. از او پرسید سن تو که به خوردن میوه این درخت قد نمی دهد؛ پیرمرد پاسخ داد: "دیگران کاشتند وما خوردیم- ما بکاریم تا دیگران بخورند" این دقیقا معنای "توسعه پایدار" است که در آنزمان در ایران درک و اجرا می شده است.»

 

پروفسور یخکشی در ادامه با اشاره به اهمیت جنگل و درخت در دین اسلام گفت:« در اسلام هم درخت بسیار مهم شمرده شده تا آنجا که گفته می شود پیامبر اسلام گفته اند "هر کس شاخه درختی را بشکند بال فرشته ای را شکسته است.»

 

بنیانگذار دانش محیط زیست در دانشگاه های ایران در ادامه با یادآوری یک خاطره از برخورد قاطع سازمان جنگل ها در سال های اوایل دهه 90 گفت:« خاطرم هست بهمن ماه 1392 اداره اوقاف بهشهر، چند اصله درخت کهنسال را در محوطه "امامزاده شیخ نور بچت" قطع کرد و در بازار به 5 میلیون تومان فروخت. این درخت ها شامل 2 اصله بلوط هزارساله و 8 اصله شمشاد بیش از 200 ساله بودند. من برای معالجه، عازم آلمان بودم و دستم به جایی بند نبود. با یکی از خبرنگاران تماس گرفتم و از ایشان خواستم موضوع را پیگیری کنند. ایشان رخداد قطع 10 اصله درخت کهنسال جنگلی را رسانه ای کرد.

 

من هم نامه ای خطاب به خانم ابتکار و آقای خداکرم جلالی نوشتم و از این دو که مسوولان وقت سازمان محیط زیست و سازمان جنگل ها بودند درخواست رسیدگی کردم. می دانید نتیجه چه شد؟ نتیجه این شد که روسای این دو سازمان دستور رسیدگی دادند و در ادامه هم رییس اداره منابع طبیعی بهشهر برکنار شد و هم رییس اداره اوقاف این شهر. چرا؟ چون 10 درخت کهنسال جنگلی در محوطه امام زاده که ملک اوقاف بود، نه در جنگل و اراضی ملی، آنهم با مجوز منابع طبیعی قطع شده بود، ضمن اینکه منابع طبیعی وقت دور بقیه درختان محوطه را سیم خاردار کشیدند تا کسی به آنها آسیب نرساند.»

 

او افزود:« حالا اینکه یک نفر برای 5600 هکتار جنگل سند مالکیت وقفی می گیرد و یکی دیگر بخشی از دماوند را به نام خود سند می زند نشان دهنده ضعف سازمان متولی و ناکارامدی مدیران آن است.»

 

پروفسور یخکشی گفت:« ما در سازمان های متولی طبیعت ایران بحران مدیریت داریم و تمام این اتفاق ها به دلیل ناکارآمدی مدیران است. در سازمان جنگل ها ومراتع و سازمان محیط زیست، بحران مدیریت داریم؛ چرا که مدیران این سازمان ها با فرهنگ پارتی و ارتباط آمده اند و در جایگاه رییس و مدیر نشسته اند. اغلب این مدیران و مدیران کل تخصص ندارند و دغدغه حفاظت از منابع ملی و طبیعی را نیز ندارند؛ برای همین در برابر متصرفان و مدعیان مالکیت منابع ملی، عکس العمل مناسبی از خود نشان نمی دهند و به راحتی زیر بار تصرف می روند. این ها علاوه بر اینکه تخصص ندارند تعهد هم ندارند؛ نه نسبت به اسلام و نه نسبت به ایران متعهد نبوده اند.»  

 

او درباره وقف بخشی از دماوند نیز گفت:« دماوند سمبل ایران و میراث ملی و نیز "اثر طبیعی-ملی" است؛ چطور می توانیم بگوییم وقف شده است؟ این از نظر قانونی مشکلات جدی دارد.»

 

این عضو سابق هیات علمی دانشگاه "گوتینگن" آلمان در ادامه تاکید کرد:« جنگل های ما در سال 42 ملی اعلام شده با این هدف که حفاظت بهتری از آن صورت بگیرد. حال چگونه می شود آن ها را به نام دیگر سازمان ها یا اشخاص، سند بزنند؟ این اصلا و ابدا از نظر قانونی امکان پذیر نیست.»

 

او در انتها تاکید کرد:« تا هنگامی که مدیران غیرمتخصص که با رانت و لابی بر سر کار آمده اند و صرفا ملاحظه پست ومقام خود را دارند مسوولیت حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست را دارند وضع به همین منوال خواهد بود و بدتر و بدتر نیز خواهد شد و نمی توان انتظار حفاظت درست از آنها داشت.»

 

منبع: اسکان نیوز / الهه موسوی

نظرات
درج نظر جدید
نام
وبسایت
ایمیل
متن
   

کد امنیتی فوق را وارد کنید